خوش آمدید

درس ادبیات و زبان فارسی را چگونه مطالعه کنیم؟
اولین درس دفترچه‌ی کنکور، ادبیات است. ابتدا کمی راجع به نحوه‌ی مطالعه‌ی خودم در سال گذشته توضیح می‌دهم و بعد از آن نکته‌های مهم شیوه‌ی مطالعه‌ی ادبیات را به شما خواهم گفت.
 بازديد : 13,704  زمان مطالعه 4 دقیقه  چاپ
درس ادبیات و زبان فارسی را چگونه مطالعه کنیم؟
اولین درس دفترچه‌ی کنکور، ادبیات است. ابتدا کمی راجع به نحوه‌ی مطالعه‌ی خودم در سال گذشته توضیح می‌دهم و بعد از آن نکته‌های مهم شیوه‌ی مطالعه‌ی ادبیات را به شما خواهم گفت.

من در ابتدای سال خیلی در درس ادبیات و مخصوصاً قرابت معنایی و آرایه‌های ادبی ضعف داشتم و همواره یکی از پایین‌ترین درصدهایم ادبیات بود، اما در کنکور 89% (فقط 2 تست املا را غلط پاسخ دادم) زدم. تا عید نوروز یک بار ادبیات را از روی کتاب‌های درسی به ‌طور کامل مطالعه کردم. شیوه‌ی مطالعه‌ام این گونه بود که سعی می‌کردم هنگام تدریس دبیر در کلاس، آرایه‌ها و لغت‌های املایی و معنای لغات مهم را جدا کنم و اگر فرصت نمی‌شد در خانه همین کار را تکمیل می‌کردم. به هر حال توجه شما را به نکته‌های زیر جلب می‌کنم.

ادبیات کنکور شامل 4 بخش عمده‌ی زیر است که هر کدام از آن‌ها شیوه‌ی مطالعه‌ی مخصوص به خود دارند:

الف) معنای لغات و اصطلاحات و املای لغات:

برای تقویت این قسمت از ادبیات، کارهای زیر را حتماً انجام دهید:

1. حتماً لغات و اصطلاحات مهم کتاب‌های درسی را با رنگ‌های مختلف مشخص کنید.

2. لغت‌های مهم املایی یا معنایی را پس از مشخص کردن در کتاب، در خلاصه‌ی خود وارد کنید.

3. سعی کنید هفته‌ای 5/1 الی 2 ساعت، در زمان‌های مختلف (مثلاً 3 روز، روزی 30 دقیقه) لغات ادبیات را مرور کنید.

تذکر:

لغات انتهای کتاب را هرگز فراموش نکنید و آن‌ها را هم با دقت زیادی مطالعه کنید.

سعی کنید حتماً درس‌های گروه کلمات املایی زبان فارسی 1 و 2 و 3 (هم‌چنین بیاموزیم‌ها) را با دقت زیادی مطالعه کنید و یاد بگیرید.

ب) تاریخ ادبیات:

این قسمت از ادبیات، نیاز به حفظ کردن دارد و شاید خیلی‌ها با آن مشکل داشته باشند و زود فراموش کنند. کارهایی وجود دارد که فراموشی را کاهش می‌دهد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنم:

1. حتماً مطالب مورد نیاز تاریخ ادبیات را دسته‌بندی کنید. این کار می‌تواند به صورت قرن‌های مختلف یا موضوعی یا هر جور که خودتان راحت‌تر باشید انجام شود. این کار باعث می‌شود تاریخ ادبیات را به صورت طبقه‌بندی‌شده حفظ کرده و دیرتر فراموش کنید. تاریخ ادبیات را در خلاصه‌ی خود به ‌صورت دسته‌بندی‌شده بنویسید؛ یعنی علاوه بر این‌که در مورد یک شخص، قرن، نام کتاب و توضیحات را از هم جدا می‌کنید، افراد مختلف را نیز طبقه‌بندی کنید؛ مثلاً شاعران معاصر و شاعران قرن 3 و...

2. سعی کنید خلاصه‌ی خود را جذاب و با رنگ‌های مختلف بنویسید تا تصویر بهتری در ذهن‌تان شکل بگیرد و هر هفته حداقل یک بار آن را مرور کنید؛ هرچند مرور سریع.

3. اعلام انتهای کتاب دوم و سوم را فراموش نکنید و اگر توانستید نکته‌های آن‌ها را نیز در خلاصه‌ی خود اضافه کنید.

ج) زبان فارسی و آرایه‌های ادبی:

این دو بخش ادبیات تا حدی از نظر مطالعه شبیه هم هستند. به همین دلیل آن‌ها را در یک دسته آوردم. هر دو شامل یک‌سری قواعدند که تنها حفظ کردن آن قواعد، کمک چندانی در پاسخ دادن به سؤالات نمی‌کند. به ‌طور مثال شاید همه بدانند تعریف «تشبیه» چیست یا به چه چیزهایی واژه می‌گویند، اما نکات ریز و کاربردها و مثال‌های این موارد از تعاریف مهم‌تر است. ابتدا در مورد آرایه‌های ادبی کارهایی را که خودم انجام دادم می‌گویم.

1. همیشه سعی می‌کردم هر آرایه‌ای که دبیر در مورد جمله‌ای از کتاب می‌گفت یا به ‌طور خودآموز یاد می‌گرفتم با رنگ مختص به آرایه‌ها در کتاب مشخص کنم.

2. در مورد جمله‌ها و ادبیات دشوار سعی می‌کردم با پرسیدن از دبیر یا نگاه کردن در کتاب‌های کمک‌آموزشی تمام آرایه‌های آن را بررسی کنم و حتی‌الامکان یاد بگیرم و در کتاب درسی هم وارد کنم.

اگر این 2 کار را انجام دهید، آن وقت خواهید توانست سؤالات آرایه‌ی کنکور را نیز خودتان استنباط کنید و پاسخ دهید. فقط کمی تمرین می‌خواهد. اگر لازم دیدید می‌توانید نکته‌های مهم برخی از ابیات در زمینه‌ی آرایه را نیز در خلاصه‌ی خود وارد کنید. در مورد زبان فارسی نیز اوضاع همین گونه است. ابتدا کلیات مباحث و تعاریف را با مطالعه‌ی کتاب یاد بگیرید و بعد از آن تا می‌توانید تست (البته تست استاندارد) بزنید تا با نکته‌های ریز زبان فارسی آشنا شوید. به ‌طور مثال مبحث تعداد تک‌واژه، مبحث سنگین و وقت‌گیری است اما هرگز آن را رها نکنید. تا می‌توانید تست بزنید و تمام نکته‌هایش را یاد بگیرید؛ چون ممکن است مثلاً در کنکور 90 از این مبحث تست آسانی بدهند. پس الکی یک تست را از دست ندهید.

د) قرابت معنایی:

آخرین و شاید مهم‌ترین قسمت ادبیات کنکور، قرابت معنایی است. همان‌طور که گفتم اوایل سال من در زمینه‌ی قرابت معنایی خیلی مشکل داشتم اما به مرور شیوه‌ی مطالعه‌ی صحیح را یاد گرفتم و آرام‌آرام پیشرفت کردم.

قرابت معنایی کاملاً مربوط به درک ادبی شماست و شاید تنها کاری که می‌توان برای بهبود قرابت معنایی انجام داد، بالا بردن درک ادبی و درک از شعرهای مختلف ‌باشد. من از اواسط سال، یک کتاب مخصوص قرابت معنایی تهیه کردم و سعی کردم هر 2، 3 روز یک بار اندکی از این کتاب را فقط مطالعه کرده و مفهوم شعرهای مختلف آن را درک کنم و ارتباط آن با اشعار کتاب خودمان را بررسی می‌کردم. اصلاً لازم نیست هر روز مقدار زیادی از این کتاب را بخوانید. حتی اگر در 30 دقیقه فقط 10 بیت شعر بخوانید اصلاً ایرادی ندارد. سعی کنید این کار را به ‌طور مداوم انجام دهید؛ به‌ مرور زمان درک شما از ادبیات و اشعار مختلف بالا برود و می‌توانید راحت‌تر به سؤالات پاسخ دهید. البته فراموش نکنید که یک‌شبه، تحول ایجاد نمی‌شود بلکه لازم است تا نزدیک کنکور، این کار را مداوم انجام دهید و مطمئن باشید نتیجه‌اش را خواهید دید. همان‌طور که من هم در اواخر سال خیلی بهتر شده بودم. فقط توجه داشته باشید تمام کردن کتاب قرابت معنایی نباید برای‌تان مهم باشد؛ فقط سعی کنید درک ادبی خود را از اشعار بالا ببرید که این امر فقط با تمرین مداوم و وقت گذاشتن حاصل می‌شود.

 منبع : kanoon.ir